Advocatentaal: juridische termen leren begrijpen

Wij advocaten rekenen niet alleen wetboeken tot ons instrumentarium, ook taal speelt een heel belangrijke rol. Ons vak draait om communicatie; richting cliënten dienen we helder en begrijpelijk te communiceren en aan de rechtbank dienen we het standpunt van onze cliënten helder, kernachtig en overtuigend te kunnen omschrijven. Wij gebruiken taal als middel. Taal heeft voor ons dus een belangrijke waarde.

In ons vak worden veel juridische termen gebruikt, die voor niet-juristen soms maar moeilijk te volgen zijn. Soms is dat nodig, omdat we als advocaten dienen aan te sluiten bij termen die in de wet zo worden genoemd. Hieronder geven we een uitleg van diverse juridische termen die door advocaten regelmatig worden gebruikt.

U kunt ergens van nature heel goed in zijn, maar juridisch wordt deze term gebruikt voor de rechtelijke instantie waar de behandeling van de zaak plaatsvindt. Als er wordt gesproken over eerste aanleg, wordt hiermee de eerste rechter die de zaak behandeld bedoeld.

Appel is een ander woord voor hoger beroep; bent u het niet eens met een beslissing van de rechter, dan kan er meestal bij een andere rechter hoger beroep worden ingesteld, ook wel appel genoemd.

Een arrest is een uitspraak van het Gerechtshof of van de Hoge Raad (zijnde ons hoogste rechtsprekende instantie).

Wanneer een advocaat spreekt over beslag, dan hebben we het over het in bewaring stellen van geld of goederen.

Met betekening als juridische term wordt bedoeld de overhandiging van gerechtelijke stukken aan een partij. Dit gebeurt door een deurwaarder.

Ons hoogste rechtscollege kan na een beslissing van het Gerechtshof een rechterlijke uitspraak geven over de vraag of het Gerechtshof het recht goed heeft toegepast. De Hoge Raad stelt niet meer zelf de feiten vast.

Hiermee wordt een mondelinge behandeling bij de rechter bedoeld. Vaak worden partijen bij de rechter opgeroepen om te komen en om tijdens deze mondelinge behandeling een toelichting te geven op standpunten die in de schriftelijke stukken zijn weergegeven. De rechter gaat tijdens deze mondelinge behandeling ook onderzoeken of partijen het toch nog samen eens kunnen worden.

Hierover wordt in het algemeen gesproken, als iemand bepaalde kwaliteiten heeft. Advocaten gebruiken deze juridische term om aan te geven of een rechter bevoegd is. Spreken we over absolute competentie, dan bedoelen we welke soort rechter bevoegd is. Spreken we over relatieve competentie, dan gaat het erom in welke plaats de rechter bevoegd is.

De conclusie van eis geeft de vorderingen van de eiser in een civiele procedure weer. De conclusie van eis is opgenomen in de dagvaarding (het schriftelijke stuk waarmee een civiele procedure start). In de conclusie van eis wordt aangegeven op grond waarvan de eiser van de gedaagde partij iets vordert. Hierin zijn de feiten en de juridische grondslag van de vordering weergegeven.

In de conclusie van antwoord reageert de gedaagde partij op de vorderingen van de eiser in een civiele procedure zoals deze in de dagvaarding zijn opgenomen. In de conclusie van antwoord wordt het verweer van de gedaagde partij opgenomen.

In een civiele procedure bepaalt de rechter of de eisende partij nog schriftelijk mag reageren op de stellingen van de gedaagde partij zoals opgenomen in de conclusie van antwoord. Als er hierop schriftelijk mag worden gereageerd, wordt deze reactie opgenomen in de conclusie van repliek. Dat is in bepaalde zaken het geval, maar niet in alle zaken.

Na de conclusie van repliek mag de gedaagde partij in een civiele procedure hierop nog reageren. Dit gebeurt in de conclusie van dupliek.

Dit is de juridische term voor een bezichtiging van de rechter. De rechter gaat dan in bepaalde zaken een kijkje nemen waar het geschil zich afspeelt, om zo een beter beeld van de zaak te krijgen.

Met deze juridische term wordt niet het invullen van een vragenlijst bedoeld, maar een zitting waarin de rechter getuigen hoort in een civiele zaak (een zaak tussen burgers).

Dit is een naam voor officiële stukken die uitsluitend door een gerechtsdeurwaarder kunnen worden uitgebracht, bijvoorbeeld een dagvaarding.

Hoger beroep wordt ook wel appel genoemd; de term wordt gebruikt voor het vragen van een rechterlijke uitspraak aan een hogere rechter.

Een kort geding is een snelle en korte procedure, die kan worden gebruikt als je snel een oordeel van de rechter ergens over wil krijgen. Je kan dan een korte procedure starten. Er dient sprake te zijn van een spoedeisend belang. Vanaf het moment dat de procedure is gestart duurt het meestal 6 weken voordat je een uitspraak hebt, maar in zaken waarin nog sneller een rechterlijke uitspraak nodig is, kan er ook binnen een week of binnen 1 dag een rechterlijke uitspraak worden gekregen.

Een voorlopige voorziening is de term die wordt gebruikt voor een snel oordeel van de rechter. Het is een bepaalde vorm van een procedure om in een spoedeisende zaak snel een beslissing van de rechter te kunnen krijgen. Hierbij kan je denken aan een procedure over wie voorlopig in het huis mag wonen bij een echtscheiding, of een procedure over loondoorbetaling.

Duidelijke communicatie is belangrijk. Helaas ontkomen wij als advocaten niet altijd aan het gebruik van juridische termen, maar wij zullen deze aan u zo duidelijk mogelijk uitleggen. Begrijpt u iets toch niet? Neem dan vrijblijvend contact met ons door te mailen naar info@bernhaege.nl, of te bellen naar onze vestiging in Veghel 0413 – 35 22 11 of onze vestiging in Oss 0412-76 02 27. Wij helpen u graag verder!